Ismail Kadare

Ismail Kadare

Ismail Kadare (i shkruar gjithashtu Kadaré) ishte një romancier dhe poet shqiptar. Ai është një figurë lider letrare në Shqipëri që prej viteve ’60. Ai u fokusua në tregimet e shkurtra deri në publikimin e romanit të tij të parë, Gjenerali i ushtrisë së vdekur. Në vitin 1996 ai u bë anëtar i përjetshëm i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës. Në vitin 1992, ai u nderua me çmimin Prix mondial Cino Del Duca; në vitin 2005, ai fitoi çmimin inaugurues Man Booker International Prize, në 2009 Çmimin e Arteve Prince of Asturias dhe në 2015 Çmimin Jerusalem. Ai e ka ndarë kohën mes Shqipërisë dhe Francës që nga viti 1990. Kadareja është përmendur disa herë si fituesi i mundshëm i çmimit Nobel në Letërsi. Veprat e tij janë botuar në rreth 30 gjuhë.

Ismail Kadare ka lindur në vitin 1936 në Gjirokastër, në jug të Shqipërisë. Arsimi i tij përfshinte studimet në Universitetin e Tiranës dhe më pas në Institutin Gorki për Letërsinë Botërore në Moskë, një shkollë trajnimi për shkrimtarë dhe kritikë.

Në vitin 1960 Kadare u kthye në Shqipëri pasi vendi prishi lidhjet me Bashkimin Sovjetik, u bë gazetar dhe botoi poezitë e tij të para.

Romani i tij i parë, Gjenerali i ushtrisë së vdekur, buroi nga një tregim i shkurtër dhe suksesi i tij vendosi emrin e tij në Shqipëri dhe i mundësoi Kadaresë të bëhej një shkrimtar me kohë të plotë.

Romanet e Kadaresë bazohen në historinë dhe legjendat e Ballkanit. Ata janë në mënyrë të zhdrejtë ironike si rezultat i përpjekjes për t'i bërë ballë kontrollit politik. Ndër librat e tij më të njohur janë Kronika në gur (1977), Prilli i thyer (1978) dhe Koncerti (1988), i konsideruar si romani më i mirë i vitit 1991 nga revista letrare franceze Lire.

Në vitin 1990, Kadare kërkoi azil politik në Francë, duke lëshuar deklarata në favor të demokratizimit. Gjatë kalvarit ai deklaroi se "diktatura dhe letërsia autentike janë të papajtueshme. Shkrimtari është armiku i natyrshëm i diktaturës". Jetoi ne France ku edhe ndroi jetë me 1 Korrik 2024

Disa nga veprat më të njohura të autorit janë: Prilli i thyer, Pallati i ëndërrave, Kukulla , Kronikë në gurr ,Dimri i vetmisë së madhe,Mosmarveshja, Kristal, Ura me tri harqe, Gjenerali i ushtrisë së vdekur, Kështjella etj.